Houten zwaard is een basisch steekwapen gemaakt van stokken en houten planken, waardoor het het zwakste en minst duurzame zwaard in Minecraft is. Het richt lage schade aan en heeft een korte duurzaamheid, waardoor het een tijdelijk wapen is dat vaak vroeg in het spel wordt vervangen. Houten zwaard kan worden gebruikt om mobs aan te vallen, spinnenwebben snel te breken en houten drukknoppen of dispencers te activeren. Vanwege zijn lage duurzaamheid wordt het vaak gebruikt als laatste redmiddel of voor snelle vroege verdediging. Het kan ook worden gebruikt als brandstof in een oven, waar het 10 seconden lang brandt.